Voordelen van arbitrage toegepast in de praktijk
Bedrijfsjuristen en advocaten die adviseren over geschillenclausule in een contract worden regelmatig gevraagd wat de voordelen van arbitrage zijn ten opzichte van een zakelijk geschil oplossen via de rechter. Om hen beter in staat te stellen de juiste keuze te maken heeft het NAI aan de hand van een praktijkcasus de verschillen tussen de twee vormen van geschilbeslechting inzichtelijk gemaakt. Wil je gelijk meer weten over een specifiek voordeel van arbitrage, gebruik dan de navigatie aan de linkerkant van deze pagina. Een overzicht van de verschillen tussen een procedure in arbitrage en bij de rechter is hier te vinden.
De casus: Een offshore windmolenpark in het Midden-Oosten
Een groot Nederlands bouwbedrijf heeft een aanbesteding gewonnen voor de bouw van een innovatief offshore windmolenpark in de territoriale wateren van een land in het Midden-Oosten. Het project wordt gezien als een belangrijke stap in de energietransitie voor zowel Nederland als het Midden-Oosten, en heeft veel aandacht van media en investeerders.
Tijdens de bouw ontstaat er een geschil tussen het bouwbedrijf en de opdrachtgever, een consortium van energiebedrijven. De opdrachtgever beweert dat de fundering van enkele windmolens niet voldoet aan de overeengekomen specificaties, wat zou kunnen leiden tot instabiliteit. Het bouwbedrijf stelt dat de fundering is gebouwd volgens de specificaties, en dat de beweerde problemen het gevolg zijn van ontwerpwijzigingen die de opdrachtgever last-minute heeft doorgevoerd. Het financieel belang van het contract is €80 miljoen. Het financieel belang van het geschil is €17.5 miljoen.
De opdrachtgever weigert een substantiële betaling en dreigt het contract te ontbinden en een andere aannemer in te schakelen. Voor het bouwbedrijf staat niet alleen een groot bedrag op het spel, maar ook zijn reputatie als betrouwbare partner in complexe energieprojecten. De opdrachtgever wil ook imagoschade voorkomen en het project zonder
verdere vertraging afronden.
Scenario 1
- Forumkeuze voor de Nederlandse rechter.
- Rechter heeft mogelijk minder diepgaande kennis over complexe offshore windtechnologie.
- Procedure in het Nederlands, veel vertaalwerk van de processtukken nodig voor de partij uit
het Midden Oosten en de Engelstalige aandeelhouders van het Nederlandse bouwbedrijf.
Daarnaast vertaalwerk nodig van de bewijsstukken in het Arabisch.
Na 2 jaar vonnis door de rechtbank Amsterdam, opdrachtgever grotendeels in gelijk gesteld.
Bouwbedrijf gaat in hoger beroep. - De zaak wordt opgepikt door de pers. Er volgt een artikel in de landelijk media met citaten van
de advocaten tijdens de mondelinge behandeling. De negatieve publiciteit schaadt de reputatie
van het bouwbedrijf en het bouwbedrijf loopt een tender mis. - Arrest door het hof Amsterdam na nog eens 2 jaar procederen, bouwbedrijf in het gelijk.
- Negatieve publiciteit gedurende lange procedure schaadt reputatie.
Scenario 2
- Forumkeuze voor arbitrage volgens regels van het NAI, plaats in Nederland.
- Eén van de arbiters is ervaren in offshore windprojecten.
- Procesafspraken bij regiezitting, procedure in het Engels.
- Tribunaal benoemt onafhankelijke deskundige voor onderzoek fundering conform bepaalde methodiek. Partijen leveren input voor de opdracht aan de deskundige.
- Vertrouwelijke behandeling beschermt reputatie partijen.
- Zitting na 8 maanden, beide partijen aanwezig en gehoord.
- Uitspraak na 11 maanden: gebreken door ontwerpwijzigingen.
- Bouwbedrijf krijgt betaling, ontbinding afgewend.
- Vonnis eenvoudig ten uitvoer gelegd via het Verdrag New York.
- Partijen zetten samenwerking voort ondanks geschil.
Voordeel 1: Vertrouwelijkheid
Vertrouwelijkheid wordt door bedrijfsjuristen gezien als een van de belangrijkste voordeel van arbitrage. De procedure is niet openbaar, waardoor de reputatie van partijen wordt beschermd en bedrijfsprocessen geheim blijven. Dit kan vooral voor bedrijven van grote waarde zijn, omdat zij zo het risico op reputatieschade of het weglekken van (concurrentie)gevoelige informatie beperken.
“De vertrouwelijkheid van arbitrage is voor ons als techbedrijf van grote waarde. We willen niet het risico lopen dat concurrentiegevoelige informatie op straat komt te liggen of onze reputatie onnodig schade oploopt.” Quote bedrijfsjurist
Voordeel 2: Snelheid
Een van de grote voordelen van arbitrage is de snelheid waarmee geschillen worden beslecht. De gemiddelde doorlooptijd van een arbitrageprocedure bedraagt slechts 12 maanden, terwijl bij de rechter zaken al meerdere jaren kunnen duren.* Bovendien is een arbitraal vonnis finaal en bindend voor partijen met beperkte vernietigingsmogelijkheden en geen lange beroepsprocedures. Dit betekent dat partijen snel weten waar ze aan toe zijn en niet gebukt gaan onder langdurige onzekerheid over de afloop van hun geschil.
“Met arbitrage hoef ik een vordering niet eindeloos in de boeken te zetten en elke keer aan de board uit te leggen waarom het vonnis weer is uitgesteld. Binnen 12 maanden hebben we een finaal oordeel waar we mee verder kunnen.” Quote bedrijfsjurist
Voordeel 3: Totale lagere kosten
Hoewel de kosten van een arbitrageprocedure hoger liggen dan die van een procedure bij de rechter pakt arbitrage in totaliteit vaak voordeliger uit. Dit komt door de kortere duur van de procedure (één feitelijke instantie / geen hoger beroep) en als geval daarmee de advocatenkosten lager zijn. Bij langdurige procedures voor de rechter lopen de kosten al snel hoog op.
“Natuurlijk moet je bij arbitrage ook flink in de buidel tasten, maar onder de streep valt het vaak mee in vergelijking met de een procedure bij de rechter,
waar beroep mogelijk is en vaak wordt gebruikt als de belangen groot zijn. De kunst is om de kosten in de hand te houden door een strakke regie en gericht onderzoek. Dan blijft arbitrage meestal voordeliger dan jarenlang procederen.” Quote bedrijfsjurist
Voordeel 4: Maatwerk
Een arbitrageprocedure kenmerkt zich door een grote mate van flexibiliteit. Zo zal in een vroeg stadium een regiezitting worden gehouden om het geschil bij te sturen en de procedure op maat in te richten. Ook is het mogelijk om complexe geschillen op te splitsen in deelonderwerpen (bifurcation) en hier afzonderlijke expertiseopdrachten voor uit te zetten. Bovendien kan de hele procedure in het Engels worden gevoerd. Deze flexibiliteit maakt arbitrage zeer geschikt voor complexe, internationale geschillen.
“De flexibiliteit van arbitrage is een uitkomst bij internationale geschillen. We kunnen de procedure in het Engels voeren en precies zo inrichten om het geschil efficiënt en goed op te lossen. Dat is maatwerk waar ons bedrijf echt wat aan heeft.” Quote bedrijfsjurist
Voordeel 5: Deskundigheid
Arbitrage biedt partijen de mogelijkheid hun geschil voor te leggen aan deskundige arbiters met relevante expertise. Er is een ruime keuze aan gespecialiseerde arbiters beschikbaar, waardoor optimaal kan worden ingespeeld op de specifieke aard van het geschil. Dit draagt bij aan een inhoudelijk hoogwaardige behandeling en een goed onderbouwde uitspraak.
“Onze procedures gaan over zeer complexe bouwprojecten. Het is dan essentieel dat het scheidsgerecht echt tot de kern van de complexiteit doordringt en snapt waar het over gaat. Met arbitrage hebben we de mogelijkheid om arbiters te selecteren die specifieke expertise hebben op het gebied van ons geschil. Dit geeft ons het vertrouwen dat de complexe onderdelen van de zaak volledig worden begrepen en meegewogen in het uiteindelijke oordeel. Het vinden van de juiste expertise is cruciaal voor een vakkundige beoordeling van ons geschil.” Quote bedrijfsjurist
Voordeel 6: Eerlijke proceskostenveroordeling
Bij arbitrage worden proceskosten doorgaans verdeeld naar rato van de mate waarin een partij in het gelijk is gesteld. Daarbij kan een scheidsgerecht alle redelijke gemaakte advocatenkosten meenemen. Bij de rechter krijgt de in gelijk gestelde partij slechts een fractie van de advocatenkosten vergoed. De aanpak in arbitrage zorgt voor een dempende werking op het instellen van kansloze vorderingen en een eerlijke verdeling van de kosten van de procedure.
“Het systeem van proceskostenvergoeding bij NAI-arbitrages vind ik een sterk punt. Als ik een sterke zaak heb, hoef ik niet bang te zijn om hoge kosten te
maken. Ik weet dat deze grotendeels vergoed zullen worden door de verliezende partij. Dat is een geruststellende gedachte. Tegelijkertijd voorkomt het dat de wederpartij kansloze vorderingen instelt om ons onder druk te zetten. De kostenverdeling is gewoon eerlijk: hoe sterker je zaak, hoe meer kosten je vergoed krijgt.” Quote bedrijfsjurist
Voordeel 7: Wereldwijd afdwingbaar
Arbitrale uitspraken worden internationaal erkend en zijn eenvoudig uitvoerbaar in de meeste landen ter wereld. Dit komt het Verdrag van New York, waarbij meer dan 170 landen zijn aangesloten. Voor internationale geschillen is dit een groot voordeel ten opzichte van de rechter, omdat als een vonnis niet wordt erkend in het land waar de assets van de wederpartij zich bevinden de procedure opnieuw moet worden gevoerd.
“Ons bedrijf opereert wereldwijd, dus hebben we niet altijd iets aan een vonnis dat zich beperkt tot Nederland of Europa. Arbitrage biedt het grote voordeel dat we de uitkomst praktisch overal ter wereld kunnen afdwingen. De wederpartij zal daarom ook sneller geneigd zijn om aan het arbitraal vonnis te voldoen. Dat geeft ons als internationale speler de bescherming die we nodig hebben.” Quote bedrijfsjurist
