Wat is mediation?
Mediation is een vorm van geschiloplossing waarbij de partijen proberen een schikking te bereiken met hulp van een professionele derde-bemiddelaar, de mediator. Het is een vertrouwelijk onderhandelingsproces, dat meestal niet meer dan enkele weken duurt. Ook de gesprekken tussen de mediator en de partijen apart zijn vertrouwelijk, wat de kans op succes aanzienlijk vergroot. Mediation is vrijwillig en vrijblijvend. Elk der partijen en de mediator kan de mediation beëindigen als zij/hij daar geen heil van verwacht. Wanneer de partijen niet tot een oplossing komen, kan het geschil alsnog in een arbitrale procedure of door de overheidsrechter worden beslecht. Partijen kunnen ook wanneer een arbitrale of gerechtelijke procedure aanhangig is besluiten om te proberen door middel van mediation een oplossing te bereiken. De arbitrale of gerechtelijke procedure wordt dan stilgelegd.
Wat is zakelijke mediation?
Zakelijke mediation richt zich op geschillen tussen en in bedrijven. Een breed geaccepteerde definitie van zakelijke mediation is: “Mediation in geschillen tussen bedrijven en bedrijfsonderdelen en in geschillen tussen andere professionele partijen, waaronder ook aandeelhoudersgeschillen en contractuele conflicten.” (Zie E. Schutte, Mediation in ondernemings(rechtelijke) geschillen). Zakelijke mediation moet worden onderscheiden van familie mediation en arbeidsrecht mediation. De onderstaande tabel bevat een overzicht van enkele verschillen tussen zakelijke- en niet zakelijke medation.
| Kenmerk | Zakelijke mediation | Niet zakelijke mediation |
|---|---|---|
| Type conflict | Zakelijk, contractueel, organisatorisch | Persoonlijk, familiaal, sociaal |
| Partijen | Rechtspersonen, ondernemers, bestuurders (vaak bijgestaan door adviseurs) | Individuen, families, burgers, overheden |
| Mediator | Zakelijk, juridisch/bedrijfskundig profiel | Sociaal, relationeel, communicatief profiel |
| Mediationstijl | Evaluatief / faciliterend | Faciliterend |
| Doel | Zakelijke oplossing, schadebeperking | Relatieherstel, evenwichtige afspraken |
| Emotie | Secundair, maar emoties zullen gereguleerd dienen te worden | Primair aandachtspunt |
Waarom zakelijke mediation?
Bedrijven kiezen voor mediation voor het oplossen van zakelijke geschillen vanwege de volgende voordelen:
- Vertrouwelijkheid: Waarborgen van bedrijfsgevoelige informatie, zoals bedrijfsgeheimen en intellectuele eigendom, en beschermen van reputatie.
- Snelheid: Mediation is doorgaans een stuk sneller dan een procedure bij de rechter of vaak ook sneller dan een arbitrage. Dit is een belangrijk voordeel vooral wanneer er tijdgevoelige bedrijfsactiviteiten op het spel staan.
- Controle over de uitkomst: In een mediation behouden partijen controle over de uitkomst van de procedure. Dit is anders in een procedure bij de rechter of in arbitrage waar een derde partij een beslissing neemt op een vordering. Bespaar op advocatenkosten doordat het geschil in één keer wordt opgelost en er geen hoger beroep is.
- Behoud van de zakelijke relatie: Als het belangrijk is om een goede zakelijke relatie met de andere partij te behouden, bijvoorbeeld omdat er weinig andere partijen zijn die de expertise hebben of het om een langlopende contract gaat, verdient het de voorkeur om mediation te proberen. Procedures bij de rechter of in arbitrage zijn over het algemeen niet bevorderlijk voor de relatie.
- Lagere kosten: Door de kortere doorlooptijd en beperkte schriftelijke uitwisseling van stukken is zakelijke mediation over het algemeen zeer kosten efficiënt.
- Ruimte voor maatwerk en creativiteit: In complexe zakelijke geschillen is maatwerk wenselijk. Bovendien biedt mediation de mogelijkheid om creatieve “out-of-the-box” oplossingen aan te dragen.
Wat is een mediationclausule?
Een mediationclausule is een bepaling in een contract waarin de partijen afspreken eerst samen te zullen proberen bestaande of opkomende geschillen via mediation op te lossen voordat er formele stappen naar de rechter of arbitrage worden ondernomen. Mediation clausules kunnen worden aangepast aan de specifieke behoeften en voorkeuren van de partijen, waaronder de keuze van de mediator, de procedures en de locatie. Een mediation clausule wordt vaak opgenomen in combinatie met een arbitraal beding, de zogenaamde multi-tierclausule.
De aanbevolen NAI mediationclausule luidt als volgt:
““Partijen zullen elk geschil dat is of mocht ontstaan naar aanleiding van de onderhavige overeenkomst, dan wel van nadere overeenkomsten die daarvan het gevolg mochten zijn, eerst proberen samen op te lossen door middel van mediation volgens het Mediation-reglement van het Nederlands Arbitrage Instituut zoals dat luidt op de datum van ondertekening van deze overeenkomst en pas een arbitrale of gerechtelijke procedure beginnen als mediation niet tot een oplossing heeft geleid, onverminderd het recht van partijen om in een arbitrale of gerechtelijke procedure maatregelen te nemen ter bewaring van rechten.”“
De aanbevolen NAI mediationclausule met eventueel aansluitend NAI arbitrage luidt als volgt:
““Partijen zullen elk geschil dat is of mocht ontstaan naar aanleiding van de onderhavige overeenkomst, dan wel van nadere overeenkomsten die daarvan het gevolg mochten zijn, eerst proberen samen op te lossen door middel van mediation volgens het Mediation-reglement van het Nederlands Arbitrage Instituut zoals dat luidt op de datum van deze overeenkomst en pas een arbitrale of gerechtelijke procedure beginnen als mediation niet tot een oplossing heeft geleid, onverminderd het recht van partijen om in een arbitrale of gerechtelijke procedure maatregelen te nemen ter bewaring van rechten. Als mediation niet tot een algehele oplossing heeft geleid of partijen samen afzien van mediation zullen deze geschillen of de niet opgeloste onderdelen daarvan worden beslecht overeenkomstig het Arbitragereglement van het Nederlands Arbitrage Instituut zoals dat luidt op de datum van ondertekening van deze overeenkomst.“
Stel een mediation clausule op